Kochani!

Dziś postanowiłam odpowiedzieć na pytanie dotyczące osób bezrobotnych. Życie układa się różnie. Ani dobre wykształcenie, ani wieloletnie doświadczenie w pracy nie da nam pewności, że nigdy nie przytrafi się nam taki okres w życiu, w którym będziemy osobami bezrobotnymi. Chciałam nadać tytuł temu artykułowi „Bezrobotna mama – czy przysługuje jej ulga na dziecko?”, ale czy istnieje taki termin, jak bezrobotna mama? 😉 Nie. Praca przy dzieciach zawsze się znajdzie. Szkoda, że nie zawsze dostajemy za to pieniądze. Wracając jednak do sedna…

Osoby, które w poprzednim roku podatkowym zarejestrowały się w urzędzie pracy jako bezrobotne oraz miały ustalone prawo do zasiłku dla bezrobotnych, muszą rozliczyć się z fiskusem na druku PIT-37, podobnie jak podatnicy pracujący na etacie.

Co prawda, w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia się z podatku dochodowego otrzymane przez bezrobotnego kwoty wypłacane na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, ale w tym zakresie nie mieszczą się zasiłki dla bezrobotnych, które wypłacane są z Funduszu Pracy. Zwolnione są bowiem koszty z tytułu:

• przejazdu do miejsca pracy,
• przejazdu na badania lekarskie,
• przejazdu do miejsca wykonywania stażu, szkolenia lub przygotowania zawodowego,
• przejazdu do miejsca wykonywania prac użytecznych,
• zakwaterowania w miejscu pracy, stażu, szkolenia lub przygotowania zawodowego,
• przejazdu na egzamin.

Kto jest płatnikiem takiego podatku?

Płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych w takiej sytuacji jest Powiatowy Urząd Pracy i to urząd wysyła do podatnika informację podatkową PIT-11 stanowiącą podstawę właściwego rozliczenia podatkowego z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Osoby bezrobotne, które dostawały w poprzednim roku zasiłek, powinny otrzymać PIT-11 do końca lutego 2018 r.

Jak wypełnić deklarację?

Na podstawie PIT-11 należy wypełnić zeznanie podatkowe – będzie to, jak już zostało wyżej wspomniane –  PIT-37. W formularzu nie znajdziemy rubryki, w której taki zasiłek byłby wprost wymieniony. Bezrobotni rozliczają go w części C zeznania podatkowego (dochody/straty ze źródeł przychodów). Kwotę zsumowanych zasiłków otrzymanych z urzędu pracy wpisujemy w wierszu nr 5. Chodzi o rubrykę: inne źródła niewymienione w wierszach od 1 do 4. 

Czy można skorzystać z ulgi na dziecko?

Tak. Poprawnie deklaracja stwarza taką możliwość. Po pierwsze wysokość zasiłku dla bezrobotnych nie powinna być przeszkodą w korzystaniu z ulgi podatkowej związanej ze sprawowaniem opieki i wychowywaniem dziecka. Po drugie deklarację można przecież złożyć jako deklarację wspólną ze współmałżonkiem lub jako rozliczenie osoby samotnie wychowującej dziecko. Co więcej PIT-37 pozwala podatnikom na skorzystanie z kwoty wolnej od podatku oraz na przekazanie 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego.

Jak odliczyć ulgę?

Tak jak w każdej deklaracji PIT -37 🙂

Musimy wiedzieć ile wyniosły zaliczki na podatek. Zaliczkę od przychodów wypłacanych przez organy zatrudnienia – pobieraną od świadczeń wypłacanych z Funduszu Pracy, pobiera się, stosując najniższą stawkę podatkową określoną w skali, pomniejszoną o kwotę 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Aby obliczyć zaliczki powinniśmy wiedzieć ile wynosi wysokość wypłacanego świadczenia. Jest ono bowiem zależne od stażu pracy.

	poniżej 5 lat stażu pracy	5-20 lat stażu pracy	powyżej 20 lat stażu pracy
Pierwsze 3 miesiące popierania zasiłku	583,06 netto	717,30 zł netto	851,63 zł netto
Kolejne miesiące popierania zasiłku	468,11 zł netto	652,60 zł netto	678,71 zł netto

Przykładowo, jeżeli bezrobotna Anna Nowak w okresie czerwiec – sierpień 2017 r. otrzymywała 717,30 zł zasiłku netto, pobierana była zaliczka na podatek 39 zł. Następnie za okres wrzesień -listopad zasiłek wyniósł 572,87 i pobierana była zaliczka 21 zł miesięcznie. Łącznie zaliczka na podatek wyniosła w 2017 r. 180 zł. Wartość zaliczki na podatek determinuje wartość odliczenia z tytułu ulg podatkowych. Anna Nowak chcąc skorzystać z ulgi na dziecko, będzie mogła odliczyć 180 zł.

Sytuacja bezrobotnych, którym nie przyznano zasiłku.

Rozliczenia PIT  dokonują podatnicy, którzy w poprzednim roku uzyskali jakieś dochody bądź przychody. Bezrobotny musi więc rozliczyć się także wtedy, gdy został zwolniony z pracy na początku zeszłego roku, następnie zarejestrował się w urzędzie pracy,ale nie przyznano mu prawa do zasiłku dla bezrobotnych. W takiej sytuacji (również do końca lutego) podatnik dostanie informację PIT-11 od byłego pracodawcy i na jej podstawie wypełni roczne zeznanie. Jeśli po utracie pracy bezrobotny dostał jednak zasiłek, otrzyma dwa formularze PIT-11. Jeden z urzędu pracy, drugi od byłego szefa. Wówczas informacje z obu dokumentów wpisujemy w jednym zeznaniu podatkowym.

W przypadku, gdy nie dostajemy już zasiłku z urzędu pracy, również możemy być zobowiązani do złożenia rocznego zeznania. Jest to konieczne nawet wtedy, gdy dostawaliśmy zasiłek np. przez miesiąc, a jego suma nie przekroczyła w zeszłym roku kwoty wolnej od podatku. W takiej sytuacji podatek do zapłaty wyniesie 0 zł, lecz PIT i tak trzeba wypełnić. W przeciwnym razie grozi nam kara grzywny za niezłożenie deklaracji.

Najlepszym rozwiązaniem dla osób bezrobotnych wydaje się być wspólne rozliczeniem z małżonkiem. Taka forma jest opłacalna przede wszystkim w takich sytuacjach jak wymienione wyżej oraz gdy jedna osoba zarabia na całą rodzinę, a druga np. zajmuje się domem i dziećmi.

Zwrot niewykorzystanej ulgi prorodzinnej. 

Zarówno wysokość zasiłku, jak i zaliczek pobranych przez płatnika na poczet podatku jest na tyle niska, że nie można mówić o korzystaniu w pełni z odliczeń podatkowych, w tym z ulgi na dzieci. Zwrot niewykorzystanej ulgi na dzieci lub niewykorzystanej części ulgi, jak wiemy z poprzednich wpisów, jest stosowany właśnie w takich przypadkach. Jest on jednak limitowany sumą zapłaconych i odliczanych przez podatnika (pobranych przez płatnika) składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

W przypadku zasiłku dla bezrobotnych, składki na ubezpieczenia społeczne finansują w całości urzędy pracy, ze środków Funduszu Pracy. Oznacza to, że podatnik nie ponosi ich kosztu z kwoty brutto zasiłku, a w efekcie składki te nie wpływają w żadnym wypadku na prawo do zwrotu niewykorzystanej ulgi na dzieci.

Inaczej jest w przypadku składek na ubezpieczenie zdrowotne , które płatnik pobiera z kwoty brutto zasiłku. W efekcie do tej wartości (i tylko do tej) podatnik może występować o zwrot niewykorzystanej ulgi na dzieci.

Przykładowo składka na ubezpieczenie zdrowotna dla Anny Nowak odliczana od podatku wynosiła przez 3 miesiące – po 74,80 zł, a przez kolejne 3 miesiące po 58,73 zł. Zwrot ulgi niewykorzystanej przysługuje wyłącznie do wartości sumy tych kwot, czyli 400,59 zł.

Podsumowanie.

Jeżeli Anna Nowak korzystała przez 6 miesięcy z zasiłku dla bezrobotnych, to może skorzystać z ulgi na dziecko w kwocie 180 zł  oraz 400, 59 zł z tytułu zwrotu ulgi niewykorzystanej. Jak widzimy kwota ta nie pokryje nawet połowy wartości ulgi przysługującej na pierwsze z dzieci (1112,02 zł). Za każde kolejne dziecko, mimo teoretycznego prawa do ulgi podatnik, który jest bezrobotny nie odliczy ani nie dostanie ani złotówki.

Isnieje jednak jedna bardzo dobra opcja, o której wspomniałam wcześniej – wspólne rozliczenie z małżonkiem. Wtedy nie tylko liczymy wspólnie podatek, ale również dzielimy równo między siebie wszystkie ulgi ( w tym ulgę na dzieci). Myślę, że jest to bardzo korzystne i warto z tego rozwiązania korzystać.